ANALİZ: Çin’den para kaçışı sürüyor, ekonomik sıkıntılara çözüm bulunamıyor

Aralık verilerine göre yabancı yatırımcılar Çin’in sermaye piyasalarından kaçmaya devam ediyor.  Gelişen piyasa tahvillerine gösterilen dev iştaha karşın, Çin Aralık ayında 3,2 milyar ABD doları değerindeki hisse senedi ve tahvil satışına şahit oldu.

Uluslararası Finans Enstitüsü’nün (IIF) yayınladığı ön verilere göre, Çin hisse senetleri 2023’ün son ayında yerleşik olmayan portföylerden 3,4 milyar ABD doları tutarında çıkış yaşarken, Çin tahvilleri aynı ay için yalnızca 189 milyon ABD doları tutarında marjinal bir giriş yaşadı. Kesin olmayan verilere göre, 2023 yılında  Çin mali piyasalarından $90 milyar kaçmış olacak.

IIF raporunda, Çin hisse senetleri ve tahvillerinin düşük performans göstermeye devam ederken, diğer gelişen piyasa tahvillerinin toparlanmalarını güçlendirdiği ifade edildi, yani para Çin’den diğer gelişen piyasalara kaçıyor.

“Çin ile diğer gelişmekte olan piyasalar arasındaki ayrışma sürüyor.  Yatırımcılar Beijing’ güvenmiyor” diye ekliyor aylık rapor.

IIF,  Fed’in daha güvercin tutumunun gelişmekte olan  piyasa getirilerinin bu yıl ABD ekonomisiyle yakından bağlantılı olmaya devam edeceğini söyledi.  Reuters’e göre, bir çok fon 2024 yılında  gelişmekte olan piyasalara daha fazla yatırım yapmayı planlıyor, ancak bu planlar Fed’in hızla faiz indirmesine endeksli.

OMFIF’e (Official Monetary and Financial Institutions Forum, bağımsız düşünce kuruluşu)  göre,  Çin yönetimi sermaye kaçışının sorun olduğunu farkediyor, fakat çelişkili sosyo-politik hedeflerle yatırımcı beklentilerini bağdaştırmakta yetersiz kalıyor.

Çin’in toparlanma planı nedir?

OMFIF’E göre, Aralık 2023’teki Merkezi Ekonomik Çalışma Konferansı’nda Çin’in ekonomik toparlanmasına ilişkin kasvetli değerlendirmeler yapıldı.

2023’ün olumlu tarafında Çin, salgının şoklarından kurtulma belirtileri gösterdi. Teknoloji geliştirmede ilerleme sağlandı ve modern bir endüstriyel sistemin inşasında önemli ilerlemeler kaydedildi. Ancak Başkan Xi Jinping, Yeni Yıl konuşmasında, daha fazla ekonomik toparlanma sağlamak için zorlukların üstesinden gelinmesi gerektiğini kabul etti.

Çalışma konferansı Çin’in toparlanmasının önündeki zorluklar konusunda alışılmadık derecede samimiydi. Belirtilen ana faktörler hane halkı talep eksikliği, bazı endüstrilerdeki aşırı kapasite birikimi, zayıf sosyal beklentiler ve birçok gizli riskti. Çözülmemiş emlak krizi ve yerel yönetim borç sorunu, toparlanma üzerinde büyük baskı oluşturuyor. Dış talebin durgunluğu geçtiğimiz yılın büyük bölümünde ihracatın azalmasına neden oldu. Bu yüzden, en az %5 olması beklenen 2024 yılı büyüme hedefi bir türlü açıklanamıyor. Bu rakam, sosyal istikrarı korumak ve genç işsizliğindeki artışı durdurmak için gereken minimum tempo.

Çin Komünist Partisi liderliğindeki yetkililerin tepkileri bu kaygıları gidermeyi amaçlıyordu. Artık huzursuzlanan toplumu yatıştırmak için ortak refah gibi ideolojik söylemlere daha fazla vurgu yapılıyor. Devlet Güvenlik Bakanlığı da toplumsal hoşnutsuzluğun temelinde yattığı düşünülen gelir dağılımındaki adaletsizliği gidermek için ekonomiye daha fazla müdahale ediyor.

Ufukta henüz bir çözüm yok

Ekonominin hangi yöne gitmesi gerektiği konusunda henüz sonuçlanmamış bir tartışma var. Daha fazla altyapı yatırımı ve mali ve parasal destek gibi olağan çözümlerin yalnızca marjinal etkileri var. Çin’in ekonomik sorunlarına kalıcı bir çözüm bulunup bulunmayacağı belirsizliği devam ediyor.

Yabancıların Çin’e dönme konusundaki isteksizliğinin ana nedeni, ekonomik dinamizmin eksikliği, ideolojinin ekonomik gerçekçilik üzerindeki hakimiyeti ve aynı zamanda kamunun yabancı şirketleri soruşturma ve taciz etme eylemleri. Ticari sürtüşmeler de dahil olmak üzere artan jeopolitik gerilimler yabancıların temkinliliğini artırıyor.

Yalnız sıcak para değil, çokuluslu  şirketler, personel ve sabit sermaye yatırımları da  Çin’den çekilmeye başladı.

Çin hisseleri 2024 için karışık bir görünümle en kötü performansı sergiledi

Financial Times’a göre,  Çin Komünist Partisi’nin ekonomiyi canlandırmak için uyguladığı mali ve parasal destek enjeksiyonları, şu ana kadar hisse senetlerindeki satışları durdurmayı başaramadı; Çin’in MSCI  hisse endeksi geçen yıl yüzde 13’ten fazla düştü.

Ancak birçok Wall Street uzmanı, eninde sonunda daha güçlü tedbirlerin geleceğine olan inancını koruyor ve 2023’ün ikinci yarısında Çin piyasalarından kaçan yatırımcıları, hisse senetleri ucuzken yeniden harekete geçmeye çağırıyor.

Federated Hermes’in küresel gelişmekte olan piyasalar başkanı Kunjal Gala, “Piyasadaki pek çok kişinin ‘Çin’in büyük ölçüde yatırım yapılamaz’ olduğu yönündeki görüşünü paylaşmıyoruz ve Çin’de olumlu bir risk-ödül durumu görüyoruz” dedi. Fon, Çin hisse senetlerinde ağırlığını artırdı.

Kötümser kampta yer alan JPMorgan’ın Çin hisse senedi stratejisti Wendy Liu, birçok yatırımcının Çinli politika yapıcıların emlak piyasası krizi ve yerel yönetim borçlarının giderek artması gibi sorunlarla nasıl başa çıkmayı planladıklarına dair “bir yol haritası görmek istediğini” kabul etti.

Analistler, çoğu küresel yatırımcının Mart başında Pekin’de düzenlenen ve Komünist parti liderlerinin ekonomik büyüme hedefini açıkladığı ve önümüzdeki yıl için politika önceliklerini belirlediği yıllık toplantı olan İki Oturum öncesinde Çin hisse senetlerine karşı temkinli davranacağı konusunda uyardı.